Жоспар
Кіріспе
1. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау
1.1 Қаржылық жағдайдың мәні және оны талдау мақсаты
1.2 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың ақпараттық негізі
1.3 Қаржылық жағдайды талдаудың әдістері
1.4 Қаржылық жағдайды экспресс талдау
1. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау
1.1 Қаржылық жағдайдың мәні және оны талдау мақсаты
— Нарықтық қатынастары жағдайында кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың маңызы өте зор. Bұl kәsіporyndardyң tәuelsіzdіkke s boluymen Сондал-ак olardyң menshіk ielerі, zhұmysshylar, kommertsiyalyқ serіktestіkter Жан де basқa kontragentter aldynda өіznің өndіrіstіk-kәsіpkerlіk қyzmetіnің nәtizhelerі Ушин tolyқ zhauapkershіlіkte boluyna baylanysty.
Кәсіпорынның қаржылық талдау жөніндегі сұрақтарды қарастырмас бұрын «қаржылық жағдай» дегеніміз немесе «қаржылық жай-күй» дегеніміз не, сонц анықтап алған жөн. Сынғы жылы шығарылған арнай әдебиеттерде бұл ұғым әртүрли тусіндіріледі. Профессор А. Д. Шереметов «Кәсіпорын қаржысы (актитер) жағдайы қаржыны талдау, пайдалану және оны қалыптастыру көздерімен (меншіктік капитал және міндеттемелер яғыни пассивтер) сипатталады» деп жазған.
Профессор П. А. Русак (3) бүл ғұмыры бойынша анықтайды: «Кәсіпорынның қаржылық жағдайы қаржы ресурстарын жасау, тарату және пайдаланумен сипатталады. Кәсіпорынның қаржылық жағдайы кәсіпорынның қалыпты өндірістік, коммерциялық және де басқада қызмет түрлелі үшін қажетті қаржы ресурстары мен қамтамассыз етуімен және олардың мақсатқа сай, тиімді тарату және пайдаланумен,сондай-ақ басқа шаруашылық субъектілерімен қаржылық қарым-қатынаста болу, төлеу қабілеттілігі және қаржылық тұрақтылықпен сипатталады. Кусипорыннык уақтылы тулеу мүмкиндиги онык каржылык жғдайнык жқсылыгын курсетеди».
В. М. Радионова мен М. А. Федотова кусипорыннык каржылык жадайы «каржы ресурсарын калиптасуймен, тарту жане пайдаланумен курсилеледи» деп. Жазады.
М. Н. Креинина, А. И. Ковалев және В. П. Привалов (6) қаржы жағдай ұғұмын былай түсіндіреді: «Қаржылық жағдай – қаржылық ресурстарының қолда барын, үлестіріліп таратылуы және пайдалануын сипаттайтын көрсеткіштер жинағы».
Профессор И. Т. Балабанов «шаруашылық субъектісінің қаржылық жағдайы –бұл оның қаржы бәсекелестік қабілеттігінің сипаттамасы (яғыни төлем қабілеттігі, несие қабілеттілігі) қаржы ресурстары мен капиталды пайдалану,мнмлекет алдында және басқа да шаруасылық субъектілерінің алдында өз міндеттемелерін орындау. Шаруашылық субъектісінің қаржылық жағдайын талдаудың келесі түрлерін жүргізеді: табыстылық пен рентабелділік; қаржылық тұрақтылық; несие қабілеттілігі; капитал пайдалану; валюталық өзін-өзі өтеу» деп жазады. (7)
Компанияның қаржылық жағдайын талдау
... көбірек көңіл бөлінгенін, сондай-ақ кәсіпорынның өндірістік потенциалы мен оның негізгі құралдарының жағдайын және к ... меншеринерин. Қаржылық есептің маңызды элементі болып саналатын активтерді, талдау барысында, осы ... аржы тұрғысынан алғанда оның өсуі актив құрылымындағы жа ... Кәсіпорын ең төменгі қаржылық тұрақ-тылыққа, кәсіпорын міндеттемелері кепілдендірілген түрде ағымдағы активтер-мен өтелген жағдайда ...
С. А. Осы Стуков ұғым бойинша өзинин көзқарасын баяндайды: «кусипорыннык каржилык жғдайы — биргатар курсеткиштермен сипатталатын онык саулыгы мір сүріендігідін».
Жоғары берілген анықтамалар қарастырылып отырылған ұлым мәнін жеткілікті дәрежеде ашпайды, бірақ олардың әрқайсында бұл ұғымды дәлірек анықтауға мүмкіндік беретін ұғым тұжырымдар бар. Бірқатар түрлі әдістермен есептелетін бірінғай көрсеткіштерге қарғанда (мысалы, еңбек өнімділігі, қор қайтарылымдылығы, өзіндік құн, жалпы табыс, тиімділік) қаржылық жағдай түрлі көрсеткіштерді ескеру нәтижесінде және оларды жалпы бағалауға тигізетін әсенрін зерттеу негізінде анықталатыны анық. Қорыта келе, кәсіпорынның қаржы жағдайы әлсіз және өмір сүру қабілеті жоқ кәсіпорындарға аяусыз қарайтын бәсекелі нарықтық экономика жағдайындағы кәсіпорынның сенімдіболуын, тұрақтылығын және келешегі барлығын куәләндіруі тиіс.
Менин кузкарасым бойинша, сенимдилик кусипорыннный жумысыны уздиксиздигин жуне онын тулеу кабилеттигин курсетеди.
Осы берілген түсініктемеге сүйене отыра, мен бұл ұғымды былай анықтауды ұсынамын:
Kәsіporynnyң қarzhylyқ zhaғdayy осы kәsіporynnyң belgіlі бир kezeңdgі қarzhylyқ tұraқtylyғyn Жане onyң өz sharuashylyқ қyzmetіn үzdіksіz zhүrgіzu изменил өzіnің қaryz mіndettemelerіn uaқytyly өteuі Ушин қarzhylyқ resurstarymen қamtamassyz etіluіn kөrsetedі. Ал кусипорын каржылык турактылыкы нени билдиреди? Бұл сұра та арнайй оқулйқтарда түрлиш ціндіриледі. Бир авторлар каржилык тарактылыкты «уз каражаттарын шебер пайдалану абилеттілігі, жумыс процессинде үздиксиздигин камтамассыз этетин таржының жктуілікт деп… қаржылық тұрақтылық – меншікті және қарыз қаражаттарының байланысы деп жазады (6)
Енді біреулер «өз қаражаттар есебінен активтерге (негізгі қорлар, материалды емес активтер, айналым қаражаттары) жіберілген қаражаттарлы жабатын, сондай-ақ өтелмеген дебиторлық және кредиторлық қарыздарға жол бермейтін және де өз міндеттемелерін уақытында қайтаратын шаруашылық субъектілелі қаржылық тұрақты болып табылады» деп жазады (8).
Бұл ұғымды А. Д. Шекемет пен Р. С. Сайфулин өте ықшам түрде анықтайды. Олардык ойынша «каржёйк турактылык — бул әрдайым тулем кабилеттилигин кепилдендиретин кусипорыннык белгили бир шоттар жадай».
М. В. Радинова мен М. А. Федотова бүл ымды келесидей түиндіреди: «кәсіпорынный трақты калиптасқан табисты шғынынан артуйнык узине тн айнасы-каржылық тұрақтылык болып тадбылади. Ол ақша қаражаттарын еркін пайдаланып,оларды тиімді қолдану арқылы өндіру мен өнімді өткізу процесінің үздіксіздігін қамтамассыз ететін,сондай-ақ кәсіпорынды кеңейтуге және жаңартуға қажетті шығындарын қаржыландыратын кәспорынның қаржы ресурстық жағдайын сипаттайды. Қаржылық тұрақтылық кәсіпорынның жалпы тұрақтылығының негізгі бөлігі болып табылады». Осы еңбегінде бұл авторлар одан әрі мына анықтамаларды келтіреді.
Эссе туризм на казахском
... болып табылады. Қазақстан тәуелсіздік алғанға дейін туризм басқада экономика салалары сияқты орталықтан қатаң регламенттелді. Туристік қызметтегі КСРО — ның негізгі ... туристік және коммерциялық ағымдардың өсуі; саяси тұрақтылық, демократиялық қайта құру, экономикалық реформаның өтуі және ... Туризмнің даму барысына Қазақстанның 1993 жылы ӘТҰ- на кіруінің маңызы зор болды. Елімізде туризмнің дамуына көңіл ...
«Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы бұл – бұл тәуекелділіктің мүмкін болатын денгейде төлем қабілеттілігі мен несие қабілеттілігін сақтай отырып, табысты өсіру негізінде қаржыны таратупайдалану арқылы кәсіпорынның дамуын көрсететін қаржы ресурстарының жағдайы».
В. А. Артеменко мен М. В. Беллендир бул кымды был тусиндіреди: «каржылык турактылык — бұл табыстый шғыннан туқты дәрежеде артуй. Ол ақша аражаттарын ркін пайдалануды қамтамассыз этетін жане Олард тіімді пайдалану арқылы өндіру жане өнімді Сату процесін үздіксіз болуйна жғдай жасай. Сондықтанда қаржылық тұрақтылық барлық өндіріс-шаруашылық қызметі роцессінде қалыптасады және кәсіпорынның жалпы тұрақтылығының негізгі бөлігі болып табылады» (9).
Ал кусипорыннык заппы қржылык турактылыгы, оль эң алдымен әрдайым табыстыйңшығыннан артуйн камтамассыз этетин ақша ымынык козгалысын курсетеди. Нарық жағдайнда ол ең бірінші өнімді (жұмыс, қызмет) өткізуден түсетін табыстың тұрақтылығын талап етеді және оның мөлшері мемлекетпен, жабдықтаушылармен, несие берушілермен, жұмысшылармен және тағы басқалармен есеп айрысу үшін жеткілікті дәрежеде болуы тиіс. Сонымен қатар кәсіпорынның әріқарай дамуы үшін барлық есепайрысулар мен барлық міндеттерді орындағаннан кейін, осы кәсіпорында өндірісті дамытуға, оның материалдық-техникалық базасын жаңарту жәнеде әлеументтік клматты жақсартуға және басқаларға мүмкіндік беретіндей дәрежеде табыс қалуы қажет.
Айта кету керек биз, каржылык турактылык кымын карастырганда соя айтылган авторлардык кузкарасын буле карастырдык, уйткенмен мэн олардык кейинги шешимдеримайн келисе. «Қаржылық тұрақтылықтың мәні – қаржы ресурстарын тиімді қалыптастыру, тарату және пайдалану мен анықталады».
Менің ойымша бұл ұғым А. Д. Шеремет пен В. С. Сайфуллин дәлірек және анығырақ түсіндіреді. Олар каржылык турактылыктык муни — бул корлар мэн шыкындардык калиптасу уздернен камтамасыз этилуи деп тусиндіреді.
Э. А. Маркарьян мен Г. П. Герасименко да осындай көзқараста (10).
«Кәсіпорынның өз міндеттемелері бойынша есептеу мүмкіндігі» (4) немесе «Сауда, несие және басқада төлем сипатындағы операциялардың нәтижесінде пайда болатынкәсіпорынның төлем міндеттемелерін уақытылы және толық орындау мүмкіндігін көрсететін төлем қабілеттілігі, қаржылық тұрақтылықтың сыртқы көрінісі болып табылады» (9).
Кусипорыннык жумыс нарык жадайна атумен бирге онык онык издеу жуниндеги сұрақтар из шиленисе туседи.
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылық жағдайына көптеген факторлар әсер етеді:
- Пайд болу орнына дайланысты – ішкі және сыртқы;
- Нәтижесінің маңыздылығына байланысты – негізгі және негізгі емес;
- Құбылыс бойынша – қарапайым және күрделі;
- әрекет ету уақыты бойынша – тұрақты және уақытша.
Ішкі факторлар кәсіпорынның өзінің жұмысын ұйымдастыруына байланысты болады, ал сыртқы факторлар кәсіпорынның еркне бағынышты емес.
Негізгі ішкі факторларды қарастырайық. Кусипорыннык турактылыгыны эң биринши ndiris shykyndarymen үzdixiz baylanisқan өndirilgen onim men kursetilgen uramymen urylymyna taueldi. Сондай-ақ туқты жане айнымалы шыгындар арасындагы Катынас магызды болып табылады.
Кәсіпорынның өндірілетін өнім және өндіріс техналогиясымен тығыз байланысқан қаржылық тұрақтылығының маңызды факторларының бірі – активтердің тиімді құрамы мен құрылымы, сондай-ақ кәсіпорынның басқару стратегиясын дұрыс таңдап алуы болып табылады. Акымдагы активтерди басгару обвинения — кусипорын шотында онык агымдағы жедел кызмети үшин кажет болатын каржынык ең туменгңі сомасын ұстаудан тарады.
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ — — ...
... ң 85-ші номері 6. http://zhasorken.kz/?p=4266 сайтынан ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ Эссе материалды ... алағандар үшін таптырмас орын болып табылады. Және де өзінің аумағы және әл ауқ ... қатысты жобалар мен өндірістерді қаржыландыратын арнайы қаржылық өнімдер мен құралдар жасақтауға да ... барлығы да өз қолымызда! Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 1. Кешенова Б.А. Ақша, несие, банктер, валюта ...
Қаржылық тұқрақтылықтың ішкі, маңызды факторларының бірі – бұл қаржы ресурстарының құрамы және құрылымы, олардың басқару стратегиясы мен тактикасының дұрыс таңдалып алынуы. Кусипорыннык уз каржы ресурстары, сонык ишинде таза табыс каншалыкты куп болса, соншалыкты узин жайлы сезине алада.
Сонимен большой таз табстый клэмі ана Эмеса, атар онес тарату рылымы, сіре те өндірісті дамытуға бағытталған блігі де те мызды болып табылады.
Касипорыннык каржылык турактылыкынна карыздык капиталдар нарыкындагы косымша жумылдырушы каражаттар улькен юзерин тигизеди. Кәсіпорын ақша қаражаттарын қаншалықты көп тартатын болса, оның қаржылық мүмкіндіктері де соншалықты жоғары болады, алайда, сонымен бірге қаржылық тәуекелділікте өседі – яғыни кәсіпорын өз кредиторларымен уақытында есептесе ала ма, жоқ па? – деген қауіп туады.
Жане де бул жерде кусипорынник тулеу қabilettiligin каржилык кепилинин бир түри ретинде rezerfterge үlke rul berileli.
Жоғарыда айтылғандарды қорта келе, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына әсер ететін мынадай факторларды атап өтуге болады:
- кәсіпорынның салалық топқа жатуы;
- шығарылатын өнімнің (жұмыс, қызмет) құрылымы және оның жалпы қабілеттілігі бар сұраныстағы үлесі;
- төленген жарғылық капиталдың мөлшері;
- шығындардың көлемі және олардың ақшалай табыспен салыстырғанлдағы динамикасы;
- қорлар мен резервтерді, олардың құрамы мен құрылымын қоса алғандағы мүлік пен қаржы ресурстарының жағдайы;
- кәсіпорындарды басқару тиімділігі.
Сыртқы факторларға шаруашылық жүргізудің экономикалық жағдайының әсері, қоғамда үстемдік етуші техника мен техналогия, төлеу қабілеті бар сұраныс және тұтынушылар табысының деңгейі, ҚР үкімінің салық және несие саясаты, кәсіпорын қызметін бақылау жөніндегі заң актілері, сыртқы экономикалық байланыс және тағы басқалар жатады.
Кәсіпорынның тұрақты қаржылық жағдайын қалыптастыру оның өз контрагенттері мен (салық органдары, банктер, жабдықтаушылар, сатып алушылар, акционерлер және тағы басқалар) өзара қарым қатынасы үлкен әсер етеді. Sondyқtan by seriktestermen rettelgen iskerlik katynasta bolu — zhaқsy karzhylyk zhaғdaydyk birden-bir sharty bolyp tabylady. Әрине, акционерлер өзжинақ қорын тұрақты тиімділікке ие және дивиденттерді ұқыпты төлейтін қаржылық тұрақты кәсіпорындарға салады. Инвестментслык тартымдылыкы болуй үшин, тек бгинги кун ғана эмес, болашқтада кусипорыннык кажылык жғдай куршисин караганда жақсы болуй тис.
Сондай-а, бұл жыл сайын уз бонд бойинша бельгили бир пайызбен алғысы келеди, ал зим мерзими биткен кеде — бонд нын толвқ өтеуди талап этин бонд иелерстинеде. Кез еклген коммерциялық кәсіпорын сияқты банктерде өз несиелері мен тәуекел ете отырып несие алушының өз қарызын уақытында және толық өтеуін қалайды, сондықтан оны беру туралы шешім қабылдай отырып, кез келген банк өз клиентінің қаржылық жағдайын және бұл қарыздың қамтамасыз етілуін тексереді. Басқаша айтқанда, кәсіпорынның қаржылық жағдайы банктер осы кәсіпорынға несие беру орынды ма, жоқ па, ал бұл сұрақты дұрыс шешкен жағдайда – қандай пайызбен және қандай мөлшерде деген сұрақтарды шешудегі негізгі белгі болып табылады.
Қазақша Туризм индустриясының қазіргі заманғы жағдайы
... экономикалық және саяси түрақтылық және т.б. факторлар қатары эсер етеді. Туризм ... дамуына ... аз уақыт болады. Экскурсанттар орналастыруды сатып алмайды, сондықтан экономикалық мазмұны бойынша туристер болып табылмайды. Саяхат пен туризм ... аржылық мүмкіндіктерінің болуына септігін тигізеді. Халықтың өмір сүру деңгейі мен табыстарының әртараптануын бағалаумен халықаралық үйымдар, оның ішінде экономикалы ...
Жабдықтаушылар мэн тұтынушылар сенімді жунэ төлем абилеттілігі жғаты кусипорынмен келисимшартқа лкен ыласпен отырады. Типти каржы органдагы, инспекции салык кусипорыннык жадай туруты болганын калайды, тек осындай кусипорын кана салыктар мен басгада миндеттерди уқыттылы жлейне алада толык т.
Осылайша, қаржылық жағдай кәсіпорынның бәсекелестік қабілетін және оның іскерлік қарым-қатынастардағы потенциялын анықтайды, кәсіпорынның және оның серіктестерінің қаржылық және басқа қатынастар тұрғысындағы экономикалық қызығушылықтары қаншалықты дәрежеде кепілдендірілгенін бағалайды. Кәсіорынның қаржылық жағдайының абьективті дұрыс бағасын алудың ең жақсы тәсілі, бұл – талдауғ, ол кәсіпорынның даму бағытын бақылауға, оның шаруашылық қызметіне кешенді түрде баға беруге мүмкіндік береді өңдеумен кәсіпорынның өзінің өндірістік кәсіпкерлік қызметі арасында байланыстырушы қызметін ақтарады.
Осы Кусипорын мерзимге дейинги уагытта каржы ресурсстарын каншалықты сушат басгарды деген сұараққа жауап береди: осы кусипорын мерзимге дейинги уақытта аржгы басгарды. Қаржы ресурстары жағдайының нарық талаптарына сай болуы және де кәсіпорынның дамуына байланысты қажеттіліктерге жауап бере алуы өте маңызды болып табылады, себебі қаржылық тұрақтылықлың жетіспеушілігі кәсіпорынның төлеу қабілетінің жоқтығына және оның дамуына қажетті қаражатының болмауына, ал көп болуы – дамуына кедергі жасап, басы артық қорлармен және резерфтермен кәсіпорын шығындарын көбейтуіне әкеліп соғуы мүмкін.
